من، من هستم.

همه ما در زندگی دچار یک سری خطاهای عمیق شناختی هستیم که این خطاها بعضا از باورهای نادرست ما نشات می گیرند باورهایی که از کودکی با ما بوده اند و ریشه در عمق وجود ما دوانده اند.

تایید طلبی یکی از افت هایی است که خیلی ها درگیر آن هستند و زندگانی شان تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته است به طوری که برای خیلی ها نظر و عقیده دیگران بیشتر از نظر و عقیده خودشان اهمیت دارد.

گویند روزی جمعی از قورباغه ها از جنگلی می گذشتند که در هنگام عبور دو قورباغه در گودالی نسبتا عمیق افتادند و تمام سعی خود را می کردند تا از آن گودال به بیرون بیایند بقیه قورباغه ها اطراف گودال بودند و به آنها می گفتند که سعی آنها بی فایده است و نمی توانند از گودال بیرون بیایند و در نهایت یکی از آنها مایوس شد و و به ته گودال افتاد ولی قورباغه دیگر تمام تلاش خود را انجام داد و در نهایت از آن گودال بیرون آمد و بقیه قورباغه ها با تعجب گفتند مگر صدای ما را نمی شنیدی و متوجه شدند که آن قورباغه ناشنوا بوده و در تمامی مدت فکر می کرده که دیگران او را تشویق می کنند.

 بعضی وقت ها ما هم باید در مقابل حرف ها و نظرات دیگران ناشنوا باشیم و گرنه عاقبتی جز فنا در انتظارمان نیست آن چیزی که می تواند برای ما تعیین کننده باشد سعی و تلاش خودمان است ملک الشعرای بهار در شعر چشمه و سنگ به خوبی به این موضوع اشاره می کند و آن را شرح می دهد.

چشمه ای که از دل کوهسار جدا شده است و در مسیر خود به سنگی سرسخت برخورد می کند و در ادامه ملک الشعرا می گوید.

بقیه را در ادامه مطلب بخوانید.

بسی کند وکاوید وکوشش نمود                       کز آن سنگ خارا رهی برگشود

زکوشش به‌ هر چیز خواهی رسید                    به‌هر چیز خواهی کماهی رسید

بروکارگر باش و امّیدوار                                 که از یاس جز مرگ ناید به‌بار

گرت پایداربست در کارها                              شود سهل پیش تو دشوارها

شاید در این میان این سوال پیش بیاید که نقش مشورت و نظرخواهی از دیگران در این میان چه می شود با توجه به آیه 195 آل عمران که خداوند متعال می فرماید: در کار[ها] با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتى بر خدا توکل کن زیرا خداوند توکل‏کنندگان را دوست مى دارد.

در این آیه به اهمیت مشورت با دیگران تاکید شده است ولی تصمیم بر عهده خود فرد است یعنی فرد آرا و نظرات دیگران را می شنود و با توکل بر خدا مسیر درست را پیش می برد اما اینکه بخواهیم برای هر کار نظر و تایید دیگران را به دست بیاوریم کاری عبس و بیهوده است چون ما هیچ وقت نخواهیم توانست همه را با خود همراه کنیم افراد نظرات متفاوتی دارند و ممکن است ما هر روز موضع خودمان را تغییر بدهیم و تصمیم ها نا مطمئن و نادرست بگیریم که ریشه بخش عمده ای از تردید در تصمیم گیری ها در همین است.

افرادی که دچار دام تایید طلبی هستند به مانند خمیر بازی در دست هرکسی که باشند شکل و فرم عوض خواهند کرد و باری به هرجهت خواهند بود یک روز در جهت شرق و روزی دیگر در جهت غرب و در نهایت برآیند تمامی تلاش ها صفر خواهد بود.

تایید طلبی ریشه در کودکی و وابستگی ما به والدین مان دارد از زمانی که خودمان را می شناسیم از کارهای ساده مانند خرید لباس تا کارهای همچون ازدواج وابسته با والدین هستیم به دنبال گرفتن تایید آنها هستیم هنگامی که وارد مدرسه می شویم هم باید مطابق نظر معلمان و مدیران عمل کنیم و تحت یک سری ساختارهای از پیش تعیین شده آموزش ببینیم و همواره با نمرات خوب تایید دیگران به دست بیاوریم و به سه گروه شاگرد زرنگ، شاگرد تنبل و شاگرد متوسط تقسیم بندی می شویم واقعا چه کسی گفته است که کسی که معدل بالای 19 دارد درآینده موفق می شود. مدرسه های مرسوم یک کارخانه استعداد سوزی و از بین برنده خلاقیت است و چندین سال عمر دانش آموز صرف گرفتن تایید و تحسین دیگران است اگر نمره 20 بگیرد تایید دیگران را دارد ولی اگر نمره پایین تری بگیرد دیگران او را تایید نخواهند کرد و زندگانی اش از مدار خارج خواهد شد و حتی ممکن است به خاطر عدم موفقیت در کنکور دست به خودکشی نیز بزند که نمونه های آن را شاهد بوده ایم ابن سینا جمله زیبایی دارد که می گوید "اگر همه در مسیر استعدادها و توانایی های خود حرکت می کردند دنیا همان بهشت برینی می شد که خداوند وعده داده بود" و ما هیچ وقت این را یاد نگرفته ایم که بدانیم ما مستقل از نظر دیگران ارزشمند هستیم که صد البته این مورد ریشه در عزت نفس ما دارد.

تایید طلبی سیستم تصمیم گیری ما را از بین می برد و نمی توانیم در تصمیمات مان قاطعانه عمل کنیم و همیشه مستاصل  می مانیم از دیگر آسیب های تایید طلبی از بین رفتن قدرت تفکر و تعقل است چرا که ما بیشتر از اینکه به این فکر کنیم چه چیزی درست است و می تواند به نفع ما باشد به این فکر هستیم که دیگران چه فکری در مورد ما می کنند و در حدیثی از پیامبر داریم که "ساعتى اندیشه کردن، بهتر از یک سال عبادت است."

خیلی وقت ها تبدیل به ربات هایی شده ایم که در پی تامین نظرات و خواسته های دیگران هستیم بسیاری از عمل های زیبایی و کارهایی که افراد می کنند در راستای جلب توجه و تایید طلبی دیگران است و شرکت ها و آژانس های تبلیغاتی به خوبی این موضوع را فهمیده اند و به خوبی از آن بهره برداری می کنند و محصولات و کالاهایشان را جوری تبلیغ می کنند که اگر آنها را نداشته باشیم دیگران ما را تایید نخواهند کرد شیخ بهایی در دیوان اشعار خود به خوبی به این موضوع اشاره می کند و می گوید:

گر نبود خنگ مطلی لگام                                 زد بتوان بر قدم خویش گام

ور نبود مشربه از زر ناب                                   با دو کف دست، توان خورد آب

ور نبود بر سر خوان، آن و این                            هم بتوان ساخت به نان جوین

ور نبود جامه اطلس تو را                                   دلق کهن، ساتر تن بس تو را

شانه عاج ار نبود بهر ریش                                  شانه توان کرد به انگشت خویش

جمله که بینی، همه دارد عوض                           در عوضش، گشته میسر غرض

آنچه ندارد عوض، ای هوشیار                              عمر عزیزیست، غنیمت شمار

و در نهایت ما را به عمر عزیز آگاهی می دهد که جبرانی برایش وجود ندارد.

اما چه باید کرد:

مطمئنا هر مساله ای حل شدنی است درست است که می گویند ترک عادت موجب مرض است ولی تغییر درد دارد تغییر با آگاهی شروع می شود و در ادامه باید فرآیند پذیرش اتفاق بیافتد و در نهایت فرد اقدام به ایجاد تغییرات می کند عدم تایید یک ترس است و باید شجاعانه با آن روبه رو شویم و هراسی نداشته باشیم. اول اینکه بدانیم اگر دیگران حرف ما و یا عمل ما را تایید نکردند این مشکل آنهاست نه مشکل ما و به طور طبیعی شما هر عمل و هر حرفی که بزنید 50 درصد افراد با آن مخالف خواهند بود و شاید 50 درصد آن را تایید کنند.

در محیط کار هم یک فرد حرفه ای طبق اصول حرفه ای گری باید استقلال حرفه ای داشته باشد  در بعضی از موارد ورای نظر و قضاوت دیگران بتواند کار صحیح و درست خود را پیش ببرد.

در نهایت تغییر یک فرآیند زمان بر و گاهی اوقات سخت ولی در عین حال شیرین است و آگاهی اولین و موثرترین قدم در این راه است.

منابع پیشنهادی برای مطالعه : وین دایر در فصل سوم کتاب شخصیت سالم به طور مفصل به این موضوع می پردازد و راهکارهایی هم برای آن ارائه می دهد این کتاب توسط وحید پور محمد ترجمه گردیده  و انتشارات زرین کلک آفتاب آن را چاپ کرده است.